Bron: zorg voor bewegen

SAPS staat voor subacromiaal pijnsyndroom: pijnklachten onder het schouderdak door een pees- slijmbeursontsteking in de schouder. In de volksmond staat dit bekend als een slijmbeursontsteking.

Er zijn meerdere oorzaken. We dachten altijd dat inklemming (impingement) van een slijmbeurs, pees of spier tussen de botten en het dak van het schoudergewricht de oorzaak was. Uit onderzoek blijkt dat inklemming bijna nooit de oorzaak is.

Meestal is er eerst een peesontsteking (dit heet tendinose). Die ontsteking kan ontstaan door heel vaak heffen van de arm, zoals bij een tennisopslag, ramen lappen of behangen.

Een ontstoken pees wordt dikker en de slijmbeurs erboven zwelt ook op. Die pees en slijmbeurs ‘schuren’ dan langs het bot van het schouderdak. Dit geeft nóg meer irritatie in de pees en de slijmbeurs. Uiteindelijk kan er zelfs een scheurtje (rotator cuff ruptuur) in de pees ontstaan. Het gevolg: toename van zwelling en pijn.

Bij wie?

Verminderde kwaliteit van de pezen rond de schouder, kleine scheurtjes en verkalkingen in een pees. Aandoeningen die veel voorkomen bij ouderen. Dit geeft niet altijd klachten. De klachten ontstaan vooral bij mensen van middelbare leeftijd die hun armen veel heffen. Schilders, stucadoors en huisvrouwen bijvoorbeeld.

Soms ontstaat subacromiaal pijnsyndroom (SAPS) bij jonge sporters die tijdens het sporten de armen vaak boven het hoofd tillen. Bij zwemmers, honkballers en tennissers zie je dit vaak.

Ook een andere manier van bewegen van de schoudergordel kan overbelasting en ontsteking geven van pezen en slijmbeurs. Dit kan gebeuren na een ongeluk of blessure en bij het aanleren van een nieuwe sport of techniek.

Klachten

• Pijn
  – Eerst is er lichte pijn bij activiteiten en in rust.
  – De pijn kan uitstralen aan de voorkant van de schouder naar de zijkant van de bovenarm.
  – Bij tillen of omhoog bewegen van de arm kan de schouder extra pijnlijk of stijf zijn.
  – Het laten zakken van de arm kan pijnlijk zijn.
  – Later kan de schouder ook in rust (slapen) pijn doen.

• Moeilijk bewegen. De pijn en zwelling zorgen ervoor dat de arm niet meer alle kanten op kan bewegen. De arm omhoog bewegen is pijnlijk en gaat moeilijk.

Onderzoek

Met lichamelijk onderzoek kan de arts redelijk zeker zeggen of het SAPS is.

Als u korter dan 6 weken klachten heeft, is aanvullend onderzoek meestal niet nodig. Vaak is uitleg, houdings- en belastingsadvies voldoende. Eventueel krijgt u een pijnstiller. Bij heftige pijn kan een ontstekingsremmende injectie in de slijmbeurs tussen schouderdak en schouderpezen worden gegeven.

Een röntgenfoto of echo kan nodig zijn als de klachten langer duren. Soms geeft een MRI-scan nuttige aanvullende informatie.

Behandeling acute klachten

Soms is er een heftige ontsteking van de slijmbeurs. Dan voelt u een acute, heftige pijn die alle bewegingen remt. Dit kan gebeuren na een plotselinge beweging of na overbelasting, zoals een heg snoeien. Een injectie of ontstekingsremmer (via de huisarts) kan nuttig zijn.

Behandeling chronische klachten

Als u SAPS heeft, krijgt u eerst uitleg. Uw arts vertelt u over het verloop en dat het meestal overgaat. Hij of zij vertelt ook dat relatieve rust goed is. Van volledige rust wordt uw schouder niet beter.

Relatieve rust betekent dat u uw schouder mag bewegen, maar alleen binnen de pijngrenzen. Beweeg uw arm daarom niet boven schouderhoogte. U zult merken dat u steeds meer kunt doen met uw arm en schouder.

Vaak zijn oefeningen voor de spieren rond de schouder zinvol. Ook tips over de juiste manier van bewegen zijn nuttig. Uw orthopedisch chirurg geeft advies en eventueel gaat u naar een fysiotherapeut.

Medicijnen helpen de eventuele ontsteking tegen te gaan. Bij hevige pijn – bijvoorbeeld door een ontstoken slijmbeurs – kan een injectie met een pijnstiller en ontstekingsremmer helpen. Deze injectie wordt soms met echografie gecontroleerd (dit heet: een echogeleide injectie).

Bij een slijmbeurs- of peesontsteking met verkalkingen in de pees (kalkneerslag), kunt u een behandeling met geluidstrillingen krijgen. Dit heet: shockwave en is vergelijkbaar met de niersteenvergruizer.

Bij veel kalkneerslag, kan ook barbotage zinvol zijn. De behandelaar maakt een schouderecho waarop te zien is waar de kalk zit. Hij of zij spuit verdoving en spoelvloeistof in en prikt dan met de injectienaald een paar keer in de kalk. Hierdoor komt de kalk los. Een deel van de kalk verlaat meteen via de naald het lichaam. In de weken erna neemt het lichaam de rest van de kalk op en herstelt de pees.

Na enkele weken tot maanden nemen de klachten af en bij de meeste mensen verdwijnen ze helemaal.

Kans op herhaling

SAPS kan zich herhalen. Vaak kan er een nieuwe behandeling met pijnstilling, injecties en advies gestart worden. Bij herhaling is het belangrijk om de werkelijke oorzaak aan te pakken:

• Wordt de schouder overbelast, zoals bij bepaald werk of sporten?

• Is de schouder minder belastbaar, bijvoorbeeld door eerder letsel of veroudering?

• Is er een bewegingsstoornis van de schoudergordel waardoor u de slijmbeurs en pezen overbelast?

Hier zult u – met goed advies van de arts – mee moeten leren omgaan. Pas uw werk of sport aan!